Geçtiğimiz hafta ABD’li teknoloji devi Apple bir tanesi Shanghai ve diğeri Suzhou olmak üzere Çin’e iki yeni araştırma ve geliştirme merkezi açacağını duyurdu. Son gelişme ile birlikte Apple toplamda Çin’e dört AR-GE merkezi kurmuş olacak. Peki bu kararın arkasındaki dinamikler neler? Çin’deki üstün yetenekleri yetiştirmek mi? Yoksa Çin’in gelişen teknolojisini kullanmak mı?
Ayrıca Apple’ın Çin’deki AR-GE merkezleri için harcadığı para 500 milyon doları geçti. Bu rakam küçümsenemeyecek gibi gözükse bile 2015 yılı itibariyle Çin’deki iphone kullanıcı sayısı 120 milyonu geçerek Apple’ın Çin’den elde ettiği gelir dudak uçuklatan seviyeye ulaşması AR-GE için ayrılan bütçenin çok olmadığını gösteriyor.
Strategy Analytics ve IDC’nin raporlarına göre 2016 yılında dünyadaki akıllı telefon üreticilerinin kârı 53 milyar 700 milyon dolar. Apple’ın pastadaki payı ise sattığı 215 milyon 400 bin telefon ile yüzde 79.2’ye tekabül ediyor. Basit bir hesaplama yaparsak, Apple sattığı telefon başına yaklaşık 197 dolar kazanıyor. Çin’e sattığı 100 milyon adet telefondan kârı ise 19 milyar 700 milyon dolar. Ayrıca bu hesaplamaya App Store’dan elde edilen gelir dahil edilmedi. Apple’ın Çin’de kazandığı karı düşünürsek, Çin’e yaptığı 500 milyon dolarlık AR-GE bütçesinin çok olmadığını rahatlıkla görebiliriz.
Bu büyüklükteki gelir karşısında Apple’ın Çin pazarını önemsememesi düşünülemez. Apple’ın Çin’e yaptığı yatırım ve insani yardımlar bunun bir parçası. Özellikle Didi Chuxing’e yaptığı yatırım ve AR-GE merkezleri bunun somut örneklerinden birini oluşturuyor. Şimdi Apple’ın Çin’de AR-GE merkezleri kurmasının ve diğer girişimlerinin ardındaki 7 mantıklı sebebi açıklamaya çalışalım;
1. Çin’in küresel teknolojiye olan katkısı;
Apple Ceo’su Tim Cook yaptığı bir açıklamada “Çin’de gerçekleştirilen inovatif çalışmaları daha iyi takip edebilmek için Çin’e AR-GE merkezi açıyoruz” demişti. Çin hali hazırda TD-LTE yani 5G gibi telekomünikasyon sektöründeki çalışmalarında lider ülke konumunda.
2. Çin çok sayıda kalifiye elemana ve ucuz maliyetli insan kaynaklarına sahip;
Tim Cook konuşmalarında Çin’den mezun olan öğrencilerin donanımına ve ABD’ye oranla daha az maliyetli kalifiye eleman bulma kolaylığına değinmişti. Ayrıca ABD’nin göç yasalarındaki değişiklikle birlikte ABD’li IT şirketleri H-1B vizesi ile yurtdışından kalifiye eleman çalıştıramıyor. Son zamanlardaki göçü engelleme çabalarını da göz önüne alarak haraket eden Apple Hindistan, İsrail ve Çin’de AR-GE merkezleri kurdu.
3. Zorlu asya pazarını anlamak ve satış stratejileri geliştirmek için en iyi araç Çin’e AR-GE merkezleri açmak;
Apple, Asya pazarında ciddi zorluk yaşıyor. Özellikle Hindistan’da 2016 yılının ikinci çeyreğinde yüzde 35’lik satışını rakip şirketlere kaptıran Apple, Hindistan ve Çin’deki AR-GE merkezlerinde bu sorunu aşmayı deneyecek.
4. Çin’de ne kadar çok AR-GE merkezi açarsan, o kadar çok vergi ödemen gerekir;
Çin gibi bir ülkede iş yapmayı düşünenenler Çin’e sadece bir pazar olarak bakmamalı. Para kazanmanın yanında toplumsal yardım ve vergilerle Çin halkının teveccühünün kazanılması gerekir.
5. Küresel teknoloji savaşında Çin’e yerleşmek artık bir zorundalık;
Dünyada ilk yüze giren şirketlerin Çin’de hizmet, acente ve AR-GE merkezleri bulunuyor. Önde gelen global şirketler Çin’e ciddi manada önem vermektedir. Şu an itibariyle Çin’in gelişmiş bir internet ortamı bulunmakta. Önümüzdeki dönemde 5G,VR ve internet araçlarının(IoT) gelişmesiyle birlikte Çin büyük bir pazar haline gelecektir. Bu durumda Apple’ın Çin’e yerleşmesi büyük bir önem arz etmektedir.
6. İç ve dış ticarette “İnternet +(Plus)” devrimi ve yeni bir evre;
Ticaretin şekli değişmesiyle birlikte e-ticaret’de ve diğer e-ekonomi entegrasyonu konusunda Çin önemli bir merkez haline geliyor. Ayrıca “Bir Kuşak Bir Yol” projesiyle Çin’in geliştirmek istediği yeni ekonomik pazar Apple için önemli bir fırsat teşkil ediyor.
7. Çin firmalara günden güne göze çarpar konuma yükseliyor. Bu yüzden Apple Çin’e gelmeliydi;
Tim Cook bir konuşmasında Çin’de AR-GE merkezinin açılması Apple ile diğer Çinli şirketlerin entegreli bir şekilde çalışması için büyük önem taşıyor demişti. Apple’ın Wechat ve Alipay gibi şirketlerle anlaşmaya varması daha iyi sonuçlar doğuracaktır.
